Sezonowa Choroba afektywna

 Niewielu ludzi oczekuje szarych dni i długich, ponurych nocy zimowych . Faktycznie większość czuje się lepiej latem, kiedy dni są dłuższe, słoneczne i ciepłe.. 
Przebywamy więcej na świeżym powietrzu, uprawiamy sport i mniej jemy. Dla niektórych ludzi, przejście z lata w zimę jest czymś znacznie większym niż lekkie rozczarowanie.  Jest koszmarem.
Dla tych osób zmiana pory roku sygnalizuje znaczną zmianę w osobowości - ze szczęścia i relaksu, w depresję i napięcie. Wstawanie rano z łóżka, staje sie ogromnym wysiłkiem, jedzenie (szczególnie węglowodanów) staje się główną atrakcją, dokucza ciągle depresja, brak koncentracji uwagi, i niepohamowana drażliwość. Wtedy kiedy ludzie myślą, że życie nie ma już sensu, przychodzi wiosna, a wraz z nią powrót do dobrego samopoczucia.

Jeszcze dziesięć lat temu, ludzie cierpiący z powodu zmian osobowości związanych z porą roku, nie wiedzieli co się z nimi działo. Nauka jednak wykazała powiązanie pomiędzy krótkimi, ciemnymi dniami zimowymi i wybuchem depresji. Badania nad tym fenomenem oznaczono nazwą jednostki chorobowej: Sezonowa Choroba Afektywna. 
Eksperci nie są jeszcze dokłądnie pewni co powoduje SAD. Dlaczego niedobór światła, powoduje obniżenie nastroju, pozostaje ciągle bez odpowiedzi. Dopóki nie poznamy odpowiedzi , posługujemy się kilkoma teoriami. 
Jedna z tych teorii mówi, że u pacjentów z SAD występuje opóźnienie w ich zegarze biologicznym, które powoduje, że ich najniższa temperatura ciała pojawia się o 6 rano,  zamiast ( w normalnej czasie) o 3 rano. 
W rezultacie ludzie próbują wstawać, kiedy fizjologicznie jest środek nocy. Kiedy leczymy tych ludzi światłem, od godziny 6 rano do 8 , nie tylko poprawiamy ich nastrój, ale także widzimy, że ich najniższa temperatura przesuwa się na wcześniejsze godziny. Używanie światła w porannej porze powoduje przesunięcie fazy. 
Według innej teorii, wydzielanie się hormonu melatoniny jest odpowiedzialne za obniżenie nastroju i brak energii. WIemy, że sen zimowy i cykl rozmnażania zwierząt, jest regulowany wydzielaniem się melatoniny. Melatonina  może być wydzielana tylko w ciemności i jest bardzo wrażliwa na światło. 
Podczas długich dni w lecie wydzielanie melatoniny jest znacznie zredukowane, ponieważ noce są krótsze. Natomiast w czasie długich zimowych nocy wydzielanie się tego hormonów się zwiększa. 
WYtwarzanie melatoniny u ludzi jest także zależne od światłą, lecz do wstrzymania jej produkcji potrzeba dużo więcej światła niż u zwierząt. 
Podawanie Melatoniny zdrowym ludziom obniża ich temperaturę ciała  i powoduje senność. Pierwszą myślą, jaka się nasuwa o zimowej depresji jest to, że ludzie cierpiący na nią wydzielają mnóśtwo melatoniny  w ciągu  zimy i bardzo mało w ciągu lata. Zgodnie z tą teorią terapia światłęm powinna być skuteczna, ponieważ wyłącza na dobre produkcję melatoniny 
Ciągle jeszcze, żadna z teorii nie została całkowicie udowodniona, . SAD może dolegać w różnym stopniu . Jak wykazały badania , 75 % procent osób poszukiwało leczenia na depresję. Znajdują się i tacy pacjenci , którzy są leczeni szpitalnie każdej zimy. 
Inni natomiast mówią, że nie czują  aż tak dużej depresji, lecz tylko mają mniej energii  i nie są w stanie osiągnąć tego, co chcieliby.

Dla wielu ludzi cierpiących na SAD wystarcza dwa dni lub trzy dni słońca aby wywołąć odwrócenie objawów. 
Wskutek tego najlepszym uwolnieniem się od objawów byłoby podróżowaniem wzdłuż równika. Najwyraźniej żadna grupa społęczna nie jest odporna na tę chorobę. 
Spotykamy tę chorobę zarówno u kobiet jak i u mężczyzn w każdym wieku i z każdej rasy we wszystkich częściach kraju. 
Wydaje się  jednak , że stan ten pojawia się częściej u kobiet niż u mężczyzn, a szczególnie u kobiet w wieku rozrodczym. 
Jak sobie radzić z SAD , jeżeli nie możemy sobie pozwolić na kilkutygodniowe wakacje zimą w ciepłych krajach ? 
Według ekspertów, następujące metody mogą pomóc:

WCHŁANIAĆ PORANNE ŚWIATŁO

WYkorzystajmy naturalne światło, jak to tylko możliwe pomiędzy 6 a 8 rano.
Można wyjść i codziennie rano spacerować. Siedzenie przy dużym oknie moze być również pomocne. 
Osoby , które pracują w domu i nie mogą tego zmienić, wchłaniają bardzo mało lub wcale naturalnego światła, w porannych godzinach. 
Większość ludzi nie jest świadomo tego, że światło domowe, czy też bardzo jasne w biurze to tylko jedna dziesiąta natężenia światła  naturalnego, nawet tego w czasie pochmurnegodnia.

JEŚĆ PRODUKTY ZAWIERAJĄCE AMINOKWAS TRYPTOFANU 

Typowe dla SAD pragnienie węglowodanów jest spowodowane obniżeniem się poziomu neuroprzewodnika serotoniny, używanie większej ilości aminokwasów może zwiększyć produkcję serotoniny i tym samym spowodować lepsze samopoczucie.  Wg niektórych badań jednak nie ma ządnych dowodów, które wskazywałyby , że to pomaga. 
Tryptofan znajduje sie w indykach , mleku i białkach jajek.

UNIKAĆ LECZENIA SIĘ ALKOHOLEM I KOFEINĄ

Używanie alkoholu jest bardzo popularnym sposobem radzenai sobie z SAD przez ludzi cierpiących na tę dolegliwość. Kofeina może lekko polepszyć samopoczucie, może także wywołąć lekkie napięcie mięśniowe i problemy żołądkowe.  
Z drugiej strony alkohol jest depresantem , a więc może pogłębić depresję.

REGULARNE UCZĘSZCZANIE NA AEROBIK ( RUCH) 

Większość ekspertów przyznaje, że nie ma żadnych badań dotyczących efektywności wpływu ćwiczeń na SAD. 
Uważają oni jednak, że ćwiczenia z pewnością nie mogą zaszkodzić. Gimnastyka jest dobra ponieważ możemy przebywać na świeżym powietrzu w porannym świetle . Ćwiczenia dodają również pewności siebie. Natomiast kiedy ludzie stają się depresyjni, ćwiczą coraz mniej. 
Ćwiczenia w jego opinii zapobiegają bezczynności . Badania prowadzone na określonej grupie społeczności, którzy regularnie ćwiczyli  i wykonywali skrupulatnie ćwiczenia w czasie wiosny i lata i nie byli w stanie utrzymać tego programu zimą , ponieważ czuli się zbyt zmęczeni.

UTRZYMYWAĆ REGULARNY ROZKŁĄD DNIA

To pomoże skoordynować zegar biologiczny . Szczególnie ważne jest chodzenie spać i  wstawanie o tej samej porze.

ŚWIATŁO SŁONECZNE.

Wiele osób mieszka w bardzo ciemnych domach, dlatego świadomy wysiłęk włożony w to, aby zasłony i żaluzje były jak najszerzej otwarte w ciagu dnia może pomóc. Czasem przeniesienie się z północnego pokoju do wschodniego robi dużą różnicę w ilości otrzymanego światła.